Ödül eksikliği sendromu (ÖES) ödül sistemini kapsayan yapılarda meydana gelen çeşitli kimyasal değişimlerin neden olduğu davranışsal bozuklukları tarif etmektedir. Ödül eksikliği sendromunun klinik görünümde keyifsizlik, huzursuzluk, ilgisizlik, duyarsızlık, depresyon, çabuk sinirlenme, motivasyon eksikliği, sosyal etkileşimde azalma, anksiyete, etkinliklerden ve faaliyetlerden zevk alamama (anhedoni), aşırı duyarlılık (irritabilite) gibi belirtiler gözlenmektedir. Bahsedilen klinik belirtilerin psikoaktif madde bağımlılarının yoksunluk semptomlarıyla benzerlik gösteriyor olması ÖES’nin bağımlılık süreciyle olan ilişkisi olabileceğini düşündürmektedir. Bu ilişki bağlamında “madde bağımlılığı mı?” yoksa “ödül eksikliği sendromu mu?” sorusu akıllara gelmektedir. Araştırmacılar, bireyin dopaminerjik sistem düzensizliğinin psikoaktif madde bağımlılığı oluşturduğunu ileri sürmektedir.
Yapılan araştırmalar başta dopaminerjik sistem olmak üzere ödül sisteminde meydana gelen düzensizliğin alkol, psikoaktif madde bağımlılığı (nikotin, opiat, kokain vb.), internet bağımlılığı, kumar bağımlılığı, tıkınırcasına yemek bozukluğu (binge eating disorder) obezite, dkkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, Tourette bozukluğu gibi patolojik durumlarla ilişkisini ortaya koymakmaktadır.
